Nghệ thuật kiến trúc Trung Quốc cổ đại có một lịch sử lâu dài và phân bố rộng, mang đặc trưng riêng biệt. Ảnh hưởng của kiến trúc này trực tiếp đến kiến trúc cổ Nhật Bản và Việt Nam. Cùng APA tìm hiểu xem tại sao nó lại có ảnh hưởng đến những vùng lãnh thổ này nhé!
Lịch sử kiến trúc Trung Quốc cổ đại
Kiến trúc Trung Quốc cổ đại là những công trình kiến trúc xây dựng trong thời kỳ cổ đại của đất nước. Nó thể hiện đặc điểm độc đáo của văn hóa truyền thống Trung Quốc. Từ thời kỳ nguyên thủy đến thời nhà Hán, phương pháp xây dựng các công trình bằng cấu trúc gỗ đã trải qua sự cải tiến và hoàn thiện. Trong thời kỳ nhà Tùy và nhà Đường, kỹ thuật sử dụng gạch trở nên phổ biến, đồng thời lan rộng khắp nơi.
Kiến trúc của triều đại nhà Tống đánh dấu một giai đoạn quan trọng trong lịch sử kiến trúc Trung Quốc cổ đại. So với thời nhà Đường, các công trình xây dựng trong thời kỳ nhà Tống có quy mô nhỏ hơn, nhưng lại nổi bật với sự đa dạng và tinh tế trong thiết kế. Các kiểu nhà và mô hình đa dạng, bao gồm cung điện, gian hàng, tòa nhà cao tầng, và sân thượng,…
Trong thời kỳ nhà Nguyên, xuất hiện nhiều ngôi chùa Phật giáo Tây Tạng và nhà thờ Hồi giáo, đặc biệt là ảnh hưởng mạnh mẽ và lan tỏa khắp cả nước về mặt kiến trúc.
Đặc trưng của kiến trúc Trung Quốc cổ đại
Kiến trúc Trung Quốc cổ đại là một phần quan trọng của văn hóa Trung Quốc và đã trải qua nhiều thay đổi qua các thời kỳ lịch sử. Dưới đây là một số đặc trưng chính của kiến trúc Trung Quốc cổ đại:
Kiến trúc gồm nhiều công trình lớn
- Cung điện Hoàng đế: Là nơi cư trú của Hoàng đế, thường có kiến trúc lớn và tráng lệ, thường được xây dựng theo các quy tắc của feng shui để mang lại may mắn và sự cân bằng.
- Chùa: Có nhiều kiểu kiến trúc chùa khác nhau, từ nhỏ đến lớn, thể hiện sự tôn trọng đối với tâm linh và tôn giáo.
Khuôn viên kiến trúc truyền thống
- Khuôn viên theo tiêu chuẩn xây dựng truyền thống: Gồm nhiều tòa nhà, sân trước và sân sau, thường bao quanh bởi tường rào để bảo vệ và tạo ra không gian tĩnh lặng.
- Hồ và cây cảnh: Thường xuất hiện trong khuôn viên, tạo ra không gian yên bình và hài hòa với thiên nhiên.
Mái chữ “Gian” (檐) và Cột mây (云柱)
- Mái chữ “Gian”: Có các lớp mái chồng lên nhau, đặc trưng làm cho kiến trúc trở nên trang trí và ấn tượng.
- Cột mây: Các cột trụ được trang trí phức tạp, thường được mô phỏng theo hình dạng của mây, tạo nên vẻ uyển chuyển và thanh thoát.
Sử dụng các yếu tố tượng trưng và họa tiết truyền thống
- Họa tiết Đám mây (云纹) và Rồng – Phượng (龙凤): Đây là các biểu tượng truyền thống thường xuất hiện trên các tác phẩm điêu khắc, tranh và trang trí kiến trúc.
- Chữ Hán và câu châm ngôn: Thường xuất hiện để tôn vinh tri thức và giáo dục, thể hiện sự tôn trọng đối với văn hóa và tri thức.
Sử dụng các vật liệu truyền thống
- Gạch và ngói: Được sử dụng rộng rãi trong xây dựng, thường được sơn và trang trí.
- Gỗ: Được sử dụng cho cửa sổ, cánh cửa và nhiều phần khác của kiến trúc.
Tư duy về phong thủy
Sắp xếp kiến trúc dựa trên nguyên tắc phong thủy: Để đảm bảo sự cân bằng và dòng chảy của năng lượng (qi) trong không gian.
Bạn có thể tham khảo: Kiến Trúc Roman Có Điểm Gì Đặc Biệt? Các Công Trình Nổi Tiếng
Một số công trình kiến trúc nổi tiếng Trung Quốc
Vạn Lý Trường Thành
Khi nói đến những công trình kiến trúc cổ đại nổi tiếng tại Trung Quốc, không thể không nhắc đến Vạn Lý Trường Thành. Đây được coi là một trong những bức tường thành nổi tiếng của Trung Quốc, được xây dựng từ thế kỷ V trước Công nguyên đến thế kỷ XVI. Mục đích chính của công trình này là bảo vệ nhân dân Trung Quốc khỏi sự xâm lược của người Mông Cổ và người Thổ Nhĩ Kỳ, và nó được xây dựng bằng đất và đá.
Với chiều dài 21.196 km, Vạn Lý Trường Thành có chiều cao trung bình của tường là 7m so với mặt đất và mặt trên rộng trung bình từ 5 đến 6m. UNESCO đã công nhận đây là một trong “Bảy kỳ quan thời Trung cổ của thế giới” từ năm 1987.
Phần đẹp nhất của Trường Thành là Mộ Điền Dụ, nơi được bao phủ bởi rừng cây xanh và muôn hoa. Trong khoảnh khắc giữa năm, muôn hoa rực rỡ, tô điểm cho Mộ Điền Dụ như một “tấm áo” tuyệt vời đầy ấn tượng.
Thiên Đàn Bắc Kinh
Khu đền Thiên Đàn hoặc Công viên Thiên Đàn là một công trình tôn giáo quy mô lớn tọa lạc ở hướng Đông Nam của thành phố Bắc Kinh. Đền Thiên Đàn được xây dựng trong triều đại Minh, chính xác là vào năm thứ 18 của Minh Vĩnh Lạc vào năm 1420. Đây là nơi mà các vị hoàng đế thuộc nhà Minh và nhà Thanh thực hiện các nghi lễ tôn vinh thần linh.
Công trình kiến trúc Trung Quốc cổ đại này nằm trên khu đất diện tích rộng lớn khoảng 2.730.000 m². Trong số các công trình chính tại Thiên Đàn, có ba kiến trúc quan trọng, bao gồm đền Hoàn Khưu, Hoàng Khung Vũ và điện Kỳ Niên. Đây là địa điểm gây ấn tượng mạnh với khách thăm bởi kiến trúc cổ điển mang đậm bản sắc Trung Hoa, tạo nên không gian tĩnh lặng và trấn an giữa sự ồn ào bên ngoài, được bảo vệ bởi những bức tường cao và chắc chắn.
Thành cổ Bình Dao
Khu định cư Bình Dao, tọa lạc ở trung tâm tỉnh Sơn Tây, cách thành phố Thái Nguyên hơn 90km, là một công trình kiến trúc Trung Quốc cổ đại độc đáo. Thành phố này bắt nguồn từ thời kỳ Tây Chu dưới triều đại của Chu Tuyên Vương (827-782TCN). Trải qua quá trình phục dựng vào thời kỳ Minh Hồng Vũ, Bình Dao đã trở nên rực rỡ với việc lợp gạch mới và đến thời vua Khang Hy, nơi này còn được bổ sung thêm các công trình lâu đài lộng lẫy.
Kiến trúc đặc sắc của Thành Bình Dao là biểu tượng rõ nét của nền văn hóa Trung Quốc cổ đại. Công trình này bao gồm sáu cổng, với hai cổng đào ở hai bên có hai cái giếng nước, hình tượng của chú rùa, được xây dựng từ gạch lợp ngói và kết cấu gỗ. Tường thành cao 10 mét, với đỉnh thành dày từ 4-10 mét và chân thành dày từ 5-11 mét. Thành Bình Giao đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới vào năm 1997.
Tử Cấm Thành
Khi nói đến các kiến trúc lịch sử nổi tiếng của Trung Quốc, không thể không nhắc đến Cố Cung, hay còn được biết đến với tên gọi Vạn Lý Trường Thành. Được xây dựng ở trung tâm thành phố Bắc Kinh, đây là địa điểm của cung điện lớn nhất trong lịch sử Trung Quốc, từng là nơi cư trú của các vị vua từ thời Triều Minh đến cuối triều đại nhà Thanh. Diện tích của Tử Cấm Thành rộng lớn, lên đến 720.000 m². Bao gồm 800 cung và 9999 phòng, với bốn cổng chính dẫn vào thành. Ngoài ra, Cấm Thành được bảo vệ bởi bức tường thành cao 11m, dài 3.400m, cùng với hào sâu và bốn vòi sen ở mỗi góc của thành.
Kiến trúc của Tử Cấm Thành được thiết kế rất tỉ mỉ và tinh tế, sử dụng những vật liệu quý hiếm và độc đáo. Thông qua việc thăm thú nơi này, du khách có thể hiểu hơn về cuộc sống xa hoa và quyền uy của các triều đại phong kiến Trung Quốc.
Những công trình kiến trúc cổ đại ở Trung Quốc luôn là biểu tượng của sự sáng tạo và tuyệt vời trong lĩnh vực thiết kế. Để khám phá thêm về những bài viết liên quan đến chủ đề này, mời các bạn truy cập APA Academy ngay tại đây.