Phong cách kiến trúc Phục Hưng đã trở thành một trong những giai đoạn nổi tiếng tại phương Tây, thu hút sự chú ý với những đường nét độc đáo mà nhiều người đánh giá cao. Đây là sự kết hợp tinh tế của nghệ thuật, là một bước tiến đột phá mà ít loại kiến trúc nào trước đó có thể vượt qua được. Để hiểu rõ hơn về kiến trúc Phục Hưng, hãy cùng APA Academy khám phá nhé!
Kiến trúc Phục Hưng là gì?
Kiến trúc Phục Hưng là một dạng kiến trúc phổ biến ở phương Tây, bắt nguồn từ thế kỷ 14 và kéo dài đến đầu thế kỷ 17. Thời kỳ này chứng kiến sự biến động lớn trong văn hóa, nghệ thuật, con người và xã hội, điều này làm nền tảng cho sự phát triển của kiến trúc Phục Hưng.
Kiến trúc này lấy cảm hứng chủ yếu từ sự hồi sinh của nền văn hóa và nghệ thuật Hy Lạp và La Mã cổ đại, kết hợp với sự tiếp nối của phong cách Gothic và ảnh hưởng của kiến trúc Baroque. Xuất phát từ Florence, Ý, kiểu kiến trúc này nhanh chóng lan rộng khắp Châu Âu và trên thế giới.
Đặc trưng quan trọng của kiến trúc thời Phục Hưng là việc sử dụng hình khối trong thiết kế, hướng tới sự mạnh mẽ, chắc chắn và vẻ đẹp tinh tế. Nó phản ánh tinh thần tôn giáo thời kỳ, tôn vinh sức mạnh và tài năng phi thường của con người, và tuân theo các nguyên tắc thiết kế như tính đối xứng trong không gian.
Các giai đoạn phát triển của kiến trúc Phục Hưng
Giai đoạn tiền kỳ phục hưng (1400 – 1500)
Đây là giai đoạn chuẩn bị cho sự hình thành và phát triển, đặc trưng bởi sự thống nhất trong khái niệm và nguyên tắc. Theo nghiên cứu, thời kỳ này mang đến nhiều ứng dụng từ cấu trúc và chi tiết trang típ của kiến trúc La Mã. Tất cả, từ không gian đến các yếu tố hình học, đều tuân theo tỷ lệ và logic nhất định, không chỉ đơn thuần là sự tạo hình theo trực giác như kiến trúc thời Trung Cổ.
Trong giai đoạn này, Filippo Brunelleschi là một kiến trúc sư nổi bật, tiên phong trong việc phát triển phong cách kiến trúc này. Ông đặt mạnh vào trật tự và tính rõ ràng trong thiết kế, đồng thời chứng minh rằng kiến trúc La Mã có tính toán dựa trên toán học, điều mà kiến trúc Gothic không có.
Thời kỳ phát triển đỉnh cao của kiến trúc Phục Hưng (1500-1525)
Thời kỳ này đánh dấu sự phát triển sôi nổi của kiến trúc, với nhiều công trình được xây dựng theo phong cách đặc trưng. Khái niệm về kiến trúc trở nên phổ biến và được áp dụng rộng rãi hơn. Một trong những nhân vật tiêu biểu của thời kỳ này là kiến trúc sư Bramante, người đã mở rộng và áp dụng phong cách kiến trúc Phục Hưng cổ điển cho các công trình đương thời. Phong cách thiết kế của ông đã ảnh hưởng sâu rộng đến nền kiến trúc của Ý trong thế kỷ 16, với các chi tiết trang trí được chăm chút và tinh tế hơn nhiều.
Thời kỳ hậu Phục Hưng (1520-1600)
Trong giai đoạn này, việc thể hiện các yếu tố kiến trúc trở nên sáng tạo và tự do hơn, không bị ràng buộc bởi nguyên tắc hay logic cụ thể. Michelangelo, một kiến trúc sư nổi tiếng trong thời kỳ này, được biết đến là một nghệ sĩ thuần thục của phong cách kiểu cách. Ông đã đưa ra những phát minh độc đáo và hữu ích cho các công trình, ví dụ như việc sử dụng hệ thống cột nhiều tầng trước mặt tiền của các công trình. Michelangelo còn nổi tiếng với việc thiết kế Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô tại Vatican, một công trình kiến trúc mang tính biểu tượng và đóng vai trò quan trọng trong đạo Công Giáo.
Những đặc trưng nổi bật của kiến trúc thời Phục Hưng
Hệ thức cột và trụ
Trong thời kỳ Phục Hưng, hệ thống cột được áp dụng với các loại hình như Tuscan, Doric, Ionic, Corinthian và Composite. Các cột này có cấu trúc vững chắc và khả năng chống đỡ mái hiệu quả. Chúng được trang trí tối đa và đặt gần tường dưới dạng trụ ốp tường. Sự kết hợp linh hoạt giữa hai yếu tố này tạo nên một hình thức thống nhất, đáp ứng tốt cả về mặt thẩm mỹ và cân đối hài hòa.
Mặt tiền công trình
Hầu hết các công trình trong quá trình thiết kế thường được chú ý đến việc tổ chức mặt tiền một cách tỉ mỉ, thường sắp xếp theo nguyên tắc đối xứng theo trục thẳng đứng. Đặc trưng là sự ưu tiên cho các giải pháp hình học tam giác, kèm theo việc thiết kế cột trụ và tường bao quanh.
Cửa sổ thường được đặt cân nhắc kỹ lưỡng về ánh sáng và hướng tầm nhìn, trong khi các công trình dân dụng thường ưa chuộng các đường gờ phào. Các ô thoáng lỗ thường được lặp lại ở mỗi tầng, và cửa chính thường được đặt giữa trung tâm với thêm các ban công hoặc trang trí bằng vữa và nhám xung quanh mặt bằng công trình.
Kiến trúc cung tròn và vòm cong
Trong giai đoạn này, các kiến trúc sư đã tích cực sử dụng nhiều chi tiết có hình thái hòn non và vòm cung. Thường xuất hiện trong các hành lang và lối đi bên trong các công trình. Thành công của phong cách này thường được xây dựng trên sự kế thừa từ các cột và đỉnh cột, đặc trưng của phong cách kiến trúc do kiến trúc sư Alberti lãnh đạo và phát triển mạnh mẽ tại Andrea Mantua.
Cấu trúc vòm cung không chỉ giới hạn ở dạng hình chữ U hoặc vòng tròn bán nguyệt, mà còn là một phần quan trọng trong quá trình thiết kế. Điều này tương tự như kiến trúc Gothic với những hình dạng chủ yếu là chữ nhật, nhưng trong giai đoạn này, các đường nét thường thể hiện sự mềm mại và uyển chuyển hơn nhiều.
Kiến trúc phần trần nhà
Nếu trong thời kỳ Trung Cổ, sự chú ý đối với kiến trúc trần nhà không quá lớn, thì vào thời kỳ Phục Hưng, trần nhà trở thành điểm tập trung trong việc trang trí. Trần thường được thiết kế với các ô, họa tiết và sơn màu được tích hợp một cách hài hòa. Điều này giúp làm nổi bật vẻ sang trọng và đẳng cấp cho các công trình xây dựng.
Các chi tiết của cửa chính, cửa sổ và phần tường cũng được trang trí với những hoa văn độc đáo, tạo điểm độc đáo so với thời kỳ trước đó. Điều này thể hiện đúng nét đẹp văn hóa liên quan đến đời sống, kinh tế, xã hội và tôn giáo của thời kỳ đó. Mỗi chi tiết trang trí nhỏ mang lại sự tinh tế, độc đáo và đưa vào công trình một bản sắc màu sắc đặc trưng.
Kiến trúc mái (Domes)
Phần lớn các kiến trúc trong thời kỳ Phục Hưng đều tích hợp mái vòm có thiết kế độc đáo, độ khác biệt so với những kiến trúc trước đó. Hệ thống mái vòm được xây dựng với sự tinh tế và sáng tạo, tạo ra không gian mở rộng, thoải mái hơn. Các chi tiết trang trí được chế tác một cách tinh xảo, thể hiện đẳng cấp và ý nghĩa đặc biệt.
Kiến trúc phần cửa chính và cửa sổ
Trong giai đoạn này, cửa chính được xây dựng theo nhiều kiểu dáng đa dạng, không tuân theo bất kỳ quy luật cụ thể nào, mà thường phản ánh mục đích sử dụng cụ thể của công trình. Cửa chính thường được đặt ở trung tâm và hướng vào khu vực cung vòm, với các chi tiết tỉ mỉ độc đáo. Cửa sổ thường được thiết kế nhỏ và phân bố đều trên các tầng của ngôi nhà, với kích thước được tính toán để hài hòa với tổng thể của công trình.
Phần tường và họa tiết trang trí
Trong thời kỳ này, việc xây dựng các công trình được thực hiện một cách tỉ mỉ, thể hiện sự sáng tạo và tự do trong thiết kế. Cùng với đó là việc sử dụng họa tiết trang trí có tính chất ẩn dụ. Chi tiết đắp nổi và điêu khắc được chăm chút tinh tế, mang lại ý nghĩa thực tế và hài hòa với toàn bộ công trình. Dù những chi tiết trang trí có kích thước nhỏ, chúng vẫn thu hút mạnh mẽ sự chú ý và ngưỡng mộ từ mọi người.
Bạn có thể tham khảo: Kiến trúc Roman là gì? Công trình kiến trúc Roman nổi bật tại Việt Nam
Những công trình kiến trúc Phục Hưng nổi tiếng thế giới
Công trình quảng trường Piazza Del Campidoglio tại Ý
Đây được coi là quảng trường đẹp nhất ở thành Rome trong thời kỳ đó. Nó được xây dựng và thiết kế vào thế kỷ 16 và là địa điểm của hai cuộc họp quan trọng tại Capitoline Hill. Quảng trường này nằm ở đỉnh của một trong bảy đồi huyền thoại của thành Rome.
Công trình Thánh đường Santa Maria Del Fiore tại Ý
Công trình này còn được biết đến với cái tên Duomo, trong tiếng Ý có nghĩa là thánh đường, là một kiệt tác nổi bật trên đường chân trời ở Florence. Với kiến trúc lộng lẫy và ấn tượng của mái vòm, nó được coi là một công trình quan trọng đặc trưng cho kiến trúc thời Phục Hưng. Bên trong Thánh đường, có nhiều cửa sổ được thiết kế với kính màu sắc và trang trí bằng tranh của các họa sĩ nổi tiếng người Ý.
Lâu đài cổ Rosenborg tại thủ đô Đan Mạch
Công trình này bắt đầu được xây dựng từ năm 1606 khi vua Christian IV chủ sở hữu mảnh đất ở phía Đông Bắc thành phố Copenhagen. Phần Bắc của lâu đài được xây dựng từ năm 1613 đến năm… Sau đó, từ năm 1616 đến năm 1624, lầu thứ ba và ba tháp còn lại được thêm vào. Lâu đài được xây dựng theo kiểu kiến trúc Phục Hưng, mang đậm dấu ấn lịch sử và là biểu tượng kiêu hãnh của vua. Đây là nơi cư trú của hoàng gia, thể hiện sự tráng lệ và uy nghi, với vẻ ngoại hình cổ điển và đẳng cấp của quý tộc và triều đình Đan Mạch.
Công trình nhà thờ Peter – Basilica Di San Pietro tại Ý
Công trình này đã hoàn thành chính thức vào ngày 18/11/1626 và đặt tại vị trí linh thiêng nhất của đạo Công Giáo. Đến ngày nay, nó vẫn là điểm đến thu hút một lượng du khách lớn nhất trên toàn cầu trong nhiều năm. Nếu nhìn từ bên ngoài, kiến trúc ngoại thất của nó rất ấn tượng, là sự hòa quyện của nhiều loại kiến trúc khác nhau từ thời kỳ Phục Hưng. Mái vòm cao vút, trang trí mạnh mẽ với các bức tranh nghệ thuật tinh tế, nâng cao vị thế của công trình lên một tầm cao mới, trở thành niềm tự hào không chỉ của Ý mà còn của cả thế giới.
Bài viết trên là những thông tin liên quan đến “kiến trúc Phục Hưng”. Hy vọng bài viết trên mang lại những kiến thức giá trị cho bạn. Đừng quên truy cập APA Academy để không bỏ lỡ những bài viết hay về thiết kế nội thất nhé!