Trong quá trình xây dựng, việc hiểu và sử dụng bản vẽ kiến trúc đóng vai trò quan trọng. Bạn đã có kiến thức về cách đọc bản vẽ kiến trúc chưa? Việc hiểu các bản vẽ kiến trúc là một kỹ năng quan trọng mà dân kiến trúc hay xây dựng nên tìm hiểu khi tham gia vào dự án xây dựng. Trong bài viết này, APA Academy sẽ bật mí cho bạn một số cách đọc bản vẽ kiến trúc chuẩn nhất. Cùng tìm hiểu nhé!
Bản vẽ kiến trúc là gì?
Bản vẽ kiến trúc xây dựng là một tài liệu hoàn chỉnh thể hiện toàn bộ thông tin liên quan đến cấu trúc tổng thể của một ngôi nhà. Trong bản vẽ này, sẽ được trình bày chi tiết về hình dáng, kích thước, và cấu trúc của công trình nhằm tạo ra một hướng dẫn hoàn thiện.
Các kỹ sư và nhà thầu cần phải hiểu rõ các chi tiết được mô tả trong bản vẽ, bao gồm cả diện tích và cách bố trí của ngôi nhà, để có thể thực hiện xây dựng theo đúng quy cách.
Trước khi bắt đầu thi công, việc chuẩn bị một bản vẽ kỹ thuật là bước quan trọng. Bản vẽ này có thể được tạo ra bằng cách vẽ bằng tay hoặc sử dụng phần mềm thiết kế (CAD).
Tầm quan trọng của bản vẽ kiến trúc
Bản vẽ thiết kế có vai trò tái hiện và chuyển đổi các ý tưởng kiến trúc từ lý thuyết thành hiện thực. Đây là lý do tại sao việc hoàn thiện bản vẽ kỹ thuật kiến trúc là điều quan trọng. Nếu bạn không có kiến thức sâu về chủ đề này, bạn có thể thuê các Kiến trúc sư.
Kiến trúc sư là những người có kiến thức chuyên sâu trong lĩnh vực này. Họ hiểu rõ về các yếu tố mạnh yếu của một dự án, biết cách điều chỉnh, tích hợp, và xác định vị trí tối ưu để xây dựng một ngôi nhà vừa bền vững vừa hiệu quả về chi phí.
Bản vẽ kiến trúc cho bạn một cái nhìn chính xác và trực quan về ngôi nhà sau khi hoàn thành. Bản vẽ giúp bạn tránh được việc phải điều chỉnh nhiều lần và tiết kiệm thời gian và nguồn lực cho các sửa đổi không cần thiết.
Bản vẽ kiến trúc gồm mấy phần?
Mỗi dự án thiết kế kiến trúc đều yêu cầu một quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng riêng biệt để đáp ứng nhu cầu của chủ đầu tư. Tuy nhiên, bản vẽ thiết kế bắt buộc phải bao gồm ba phần quan trọng: phần kiến trúc, phần kết cấu và phần điện nước.
Phần kiến trúc
Phần kiến trúc đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bạn hình dung được cấu trúc tổng thể của ngôi nhà từ bên ngoài vào bên trong. Đầu tiên, điểm đặc biệt đó là phần phối cảnh bên ngoài. Nó cho phép chủ nhà nhìn thấy tổng quan về kiểu dáng và cách sắp xếp màu sắc của công trình. Từ đó giúp họ có cái nhìn tổng quan về kết quả cuối cùng khi ngôi nhà hoàn thành.
Tiếp theo, chúng ta có phần mặt bằng từng tầng. Nó thể hiện vị trí và kích thước của các phần tường, cầu thang, và cấu trúc trong từng tầng. Mỗi tầng sẽ có cách bố trí phòng, diện tích và thiết kế riêng biệt. Do đó, việc hiểu rõ phần kiến trúc trong bản vẽ là quan trọng để bạn có thể tưởng tượng và hiểu rõ hơn về căn nhà của mình khi nó hoàn thành.
Phần kết cấu
Phần kết cấu sẽ cho bạn có cái nhìn chi tiết hơn về ngôi nhà của bạn. Các thành phần cần xuất hiện trong phần kết cấu của bản vẽ cấu trúc bao gồm:
- Mở đầu của phần này là các thông tin tổng quan về lĩnh vực xây dựng. Ví dụ như: khoảng cách mà thép có thể chịu được trên các dầm, cấu trúc của đai cột và dầm, và những điểm quan trọng khác.
- Chi tiết về cấu trúc của móng, mà phụ thuộc vào độ phức tạp của dự án. Thiết kế móng có thể phải được điều chỉnh để phù hợp với yêu cầu cụ thể của công trình. Các loại móng phổ biến bao gồm móng bè, móng cọc, và móng đơn.
- Mô tả vị trí và kích thước cụ thể của các cột trên bản vẽ. Bao gồm mặt bằng định vị cột và chi tiết cột.
- Thông tin về cốt thép tổng quan và thiết kế cốt thép nói chung.
- Mô tả cấu trúc sàn tầng của ngôi nhà.
Hồ sơ kết cấu sẽ bao gồm tính toán về nguyên liệu như sắt thép, dầm, cột cần thiết để xây dựng.
Phần điện nước
Bản vẽ kiến trúc bao gồm các yếu tố liên quan đến phần điện và phần nước. Phần điện tập trung vào việc xác định vị trí của các mặt bố trí điện trong nhà, hiển thị chi tiết về các thiết bị điện và hệ thống điều hòa thông gió.
Phần nước chứa thông tin về hệ thống cấp và thoát nước cho từng phòng và tầng trong công trình kiến trúc. Bên cạnh đó, bản vẽ thiết kế xây dựng còn phải mô tả vị trí của đường ống cấp và thoát nước, cũng như các công trình dưới lòng đất liên quan đến nước.
Các quy định về ký hiệu và nét vẽ trong bản vẽ kiến trúc
Bản vẽ kiến trúc phải tuân theo đầy đủ các quy định cơ bản về cách vẽ và sử dụng ký hiệu. Chúng ta sẽ cùng điểm qua các quy định liên quan đến khung bản vẽ và khung tên trong quá trình thiết kế.
Quy định về khung bản vẽ và khung tên
Phần thiết kế xây dựng sẽ bao gồm một khung hình chữ nhật giới hạn vùng trên giấy và chứa thông tin cần thiết. Khung này sẽ được vẽ bằng nét đậm và bao quanh vùng thiết kế, với khoảng cách 10mm từ mép giấy sau khi cắt (đối với kích thước giấy A1 và A0) hoặc 5mm (đối với kích thước giấy A4, A3, A2). Các bản vẽ sẽ được tổ chức lại thành một tập, và cách mép trái của khung sẽ cách xa 25mm để dễ dàng đóng giấy.
Khung bản vẽ kỹ thuật có thể được thiết kế theo chiều dọc hoặc chiều ngang, tùy thuộc vào cách trình bày cụ thể. Các thông tin về tên và chú thích sẽ được đặt ở cạnh dưới và góc bên phải của bản thiết kế. Để dễ dàng tìm kiếm và xác định, chữ trong khung tên sẽ được ghi rõ hướng lên hoặc sang trái.
Tỷ lệ trong cách đọc bản vẽ kiến trúc
Tỷ lệ trên bản vẽ là sự so sánh giữa kích thước thể hiện trên hình thiết kế và kích thước thực tế của đối tượng. Mỗi tỷ lệ bản vẽ phù hợp với mức độ chi tiết khác nhau và có các ứng dụng cụ thể như sau:
Tỷ lệ 1:5 – 1:1
Sử dụng để biểu thị các chi tiết kỹ thuật với độ chính xác cao nhất.
Tỷ lệ 1:20 – 1:10
Dùng để trình bày các thành phần ở mức độ chi tiết.
Tỷ lệ 1:75 – 1:25
Sử dụng để hiển thị bố cục kết cấu và sự kết nối giữa các tầng với chi tiết hơn và sự tập trung vào các phần cụ thể.
Tỷ lệ từ 1:150 – 1:100
Sử dụng để xác định chi tiết và bố cục của yếu tố cấu trúc một cách rõ ràng.
Tỷ lệ 1:250 – 1:200
Thường áp dụng cho các bản vẽ tập trung vào mặt bằng, mặt đứng và mặt cắt cho các tác phẩm lớn, đồng thời xem xét không gian và bố cục.
Tỷ lệ 1:1000 – 1:500
Sử dụng để tổng quan hóa công trình và vị trí mạng lưới đô thị, đặc biệt hữu ích trong khảo sát chiều cao mảnh đất và để làm nổi bật cơ sở hạ tầng và các thành phần khác.
Tỷ lệ 1:50.000 đến 1:2000
Sử dụng cho các bản đồ lớn có quy mô thu nhỏ đáng kể so với thực tế, thường được dùng để biểu thị vùng lãnh thổ lớn hoặc quan sát từ không trung.
Mỗi công trình sẽ chọn tỷ lệ bản vẽ phù hợp với nhu cầu và mục tiêu cụ thể của nó. Hiện nay, tỷ lệ 1:100 thường được ưa chuộng cho bản vẽ kiến trúc của nhà ở, biệt thự và thành phố.
Những ký hiệu trong bản vẽ kiến trúc thường gặp
Trong các bản vẽ kiến trúc, sẽ sử dụng các biểu đồ và ký hiệu đặc thù trong ngành xây dựng. Điều quan trọng là bạn cần hiểu những ký hiệu này để giúp việc đọc và hiểu bản vẽ xây dựng trở nên dễ dàng hơn.
Bạn có thể tham khảo: Review Trường Đại Học Xây Dựng Hà Nội (NUCE) Mới Nhất 2024
Cách đọc bản vẽ kiến trúc trong xây dựng
Cách đọc bản vẽ mặt bằng
Bản vẽ mặt bằng là một bản vẽ kiến trúc ban đầu được tạo ra để hiểu cấu trúc tổng thể của một khu vực hoặc một ngôi nhà. Trong bản vẽ này, mặt bằng của ngôi nhà được biểu thị bằng các hình cắt của từng tầng, kết hợp với mặt phẳng tưởng tượng nằm ngang và cách mặt sàn khoảng 1,5m.
Thông qua bản vẽ mặt bằng, bạn có thể hiểu về không gian của công trình. Bao gồm các phòng như phòng khách, phòng bếp và nhiều phòng khác.
Cách đọc bản vẽ mặt bằng đúng cách bao gồm:
- Ghi diện tích của từng phòng dưới dạng mét vuông (m2) mà không cần ghi thêm đơn vị đo lường sau con số diện tích, và đặt dấu gạch dưới con số diện tích để chỉ rõ.
- Xác định kích thước chiều dài và chiều rộng của từng phòng.
- Hiển thị kích thước và độ dày của tường, vách ngăn, và mặt cắt của các cột.
- Xác định kích thước và chiều rộng của cửa và vị trí của chúng trên tường hoặc vách ngăn.
- Sử dụng các ký hiệu để biểu thị các đồ nội thất và hướng di chuyển. Ví dụ như sử dụng đường gấp khúc để chỉ hướng đi của cầu thang (đối với các ngôi nhà cao tầng).
Như vậy, bản vẽ mặt bằng là công cụ quan trọng để hiểu và kế hoạch không gian trong kiến trúc.
Cách đọc bản vẽ mặt đứng
Bản vẽ mặt đứng là biểu đồ minh họa các mặt phẳng song song với mặt phẳng hình chiếu đứng trong kiến trúc. Mặt đứng là hình chiếu thẳng góc thể hiện bề ngoài của công trình. Qua đó, nó giúp bạn thấy được vẻ đẹp tổng thể của công trình, hình dạng, và tỉ lệ cân đối giữa các yếu tố kích thước khác nhau.
Mặt đứng thể hiện bề ngoài của ngôi nhà và giúp bạn nhận biết các chi tiết khác nhau của nó. Thông thường, bản vẽ mặt đứng không chỉ ra các kích thước cụ thể, nhưng nếu cần, chúng có thể bao gồm tên của các trục tường để xác định các hướng trong mặt phẳng.
Cách đọc bản vẽ mặt cắt
Bản vẽ mặt cắt là bản vẽ minh họa các phần cắt của một cấu trúc hoặc đối tượng. Nó được tạo ra bằng cách sử dụng một hoặc nhiều mặt cắt ảo, chạy song song với phần hình chiếu cơ bản. Khi mặt cắt được bố trí dọc, thì nó thể hiện hình dạng và chiều dài của cắt dọc. Trong trường hợp mặt cắt được bố trí theo chiều ngang, thì đó chính là hình dạng và chiều rộng của cắt ngang.
Bản vẽ mặt cắt cung cấp thông tin về chiều cao của từng tầng, vị trí các cửa ra vào, kích thước của các tường,…
Cách đọc bản vẽ phối cảnh
Bằng việc sử dụng bản vẽ phối cảnh, bạn sẽ có một hình dung trực quan về cách ngôi nhà sẽ trông như sau khi xây dựng hoàn thành. Đây là một công cụ quan trọng để hiểu rõ hơn về tổng thể của dự án. Bản vẽ này thường được thiết kế với màu sắc tự nhiên và chi tiết, giúp tái hiện lại ngôi nhà một cách chân thực và sinh động nhất có thể.
Bài viết trên là những kiến thức về bản vẽ kiến trúc. Hy vọng nó sẽ giúp bạn hiểu rõ về bản vẽ kiến trúc là gì và cách đọc chúng một cách chính xác. Đừng quên ghé qua APA Academy để tìm hiểu thêm nhiều thông tin bổ ích về kiến trúc và nội thất nha!